ว่ากันว่า ‘การปลูกป่า’ นั้น นอกจากจะเป็นการรักษาธรรมชาติให้อุดมสมบูรณ์แล้ว ยังเป็นมหากุศลให้คุณกับแผ่นดิน ถือเป็นความดีที่ยิ่งใหญ่อีกอย่างเช่นกัน ด้วยเหตุนี้ โตโน่ ภาคิน คำวิลัยศักดิ์ หนึ่งในคนหล่อขอทำดีปี 10 ซึ่งแอบซุ่มทำความดีมาเงียบๆ กว่า 2 ปี ด้วยภารกิจปลูกป่าใน จังหวัดอุดรธานี เพื่อทดแทนบุญคุณแดนอีสานบ้านเกิดของตัวเอง
คนหล่อขอทำดี โตโน่ ภาคิน ร่วมปลูกป่าตามศาสตร์พระราชา
ภารกิจครั้งนี้ โตโน่ขออาสาชวนทีมสุดฯ ไปปลูกป่าพะยูง ในโครงการ “ร่วมใจภักดิ์ปลูกป่าพะยูงเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ” ณ วัดเทพนรินทร์อินทรมหาวราราม อำเภอวังสามหมอ จังหวัดอุดรธานี โตโน่เล่าว่า ชาวบ้านเชื่อกันว่าพื้นที่ของวัดแห่งนี้ เป็นอาณาเขตอันศักดิ์สิทธิ์ เหมาะที่จะปลูกเป็นป่า เพื่อให้ชุมชนได้มีแหล่งน้ำกินน้ำใช้ต่อไปในอนาคต ประกอบกับเขาเอง ได้มีโอกาสรู้จักกับพระเทพนรินทร์ชินรังษี (ฉันทโกภิกขุ) เจ้าอาวาสวัด โดยมีคุณแม่เป็นสะพานบุญ เมื่อได้ฟังคำสอนของท่านเจ้าอาวาส จึงเกิดความเลื่อมใส และด้วยความที่ตัวเองก็ยึดหลักทำความดี ดำเนินชีวิตตามวิถีพอเพียงของในหลวงรัชกาลที่ 9 อยู่แล้ว จึงตั้งอกตั้งใจร่วมโครงการนี้มาตลอด
“แม้วันนี้ในหลวงรัชกาลที่ 9 จะเสด็จสู่สวรรคาลัยแล้ว แต่ทุกสิ่งที่ทรงทำไว้ตลอดจนพระราชดำริต่างๆ ยังคงเป็นดั่งแสงสว่างนำไทย ให้พสกนิกรได้สานต่อพระราชปณิธานการทำความดีเพื่อแผ่นดิน ผมเชื่อว่าไม่ว่าพระองค์ท่านจะสถิตย์อยู่ที่ไหน หากพวกเราทำความดี นั่นคือการได้ใกล้ชิดพระองค์ท่านแล้ว” โตโน่ยังบอกอีกว่าแม้สิ่งที่เจ้าตัวทำมาตลอด 2 ปีนี้ หลายคนจะมองว่าเสียทั้งแรง และไม่ได้อะไรตอบแทน แต่เขาก็ยังตั้งมั่นทำต่อไปด้วยใจ ไม่หวังสิ่งตอบแทนเพราะรู้ดีว่า เหนื่อยแค่ไหนก็ยังไม่สามารถเทียบได้กับ การทุ่มเทพระวรกายของในหลวงรัชกาลที่ 9 ที่ทรงงานหนักเพื่อชาวไทยมานานถึง 70 ปี
เส้นทางเข้าสู่วัดเป็นทางลูกรัง ทำให้ทีมสุดฯ เร่งเครื่องมากไม่ได้ แต่ก็ต้องแข่งกับเวลา เพราะตอนนั้นพระอาทิตย์เริ่มจะอ่อนแสงลงทุกที เมื่อมาถึงจุดหมายปลายทาง เราก็พบบรรยากาศของวัดที่เต็มไปด้วย พี่น้องชาวบ้านในพื้นที่ ตลอดจนผู้หลักผู้ใหญ่ของทางจังหวัด ที่สมัครใจมาร่วมปลูกป่าในครั้งนี้ ส่วนหนุ่มโตโน่ก็มาในชุดเสื้อยืดแขนยาว กางเกงขายาว เตรียมออกไปลุยเต็มที่
“วันนี้คิดว่าจะปลูกกี่ต้นจ๊ะ?” สุดฯยิงคำถาม
“ผมตั้งเป้าไว้ประมาณ 50 ต้นครับ แต่ถ้าถึงร้อยก็ยิ่งดีเลย” โตโน่ตอบด้วยรอยยิ้มมุ่งมั่น
ก่อนเริ่มทำการปลูกป่าพะยูง ได้มีการเจริญพระพุทธมนต์ อาราธนาศีล 5 จากพระเทพนรินทร์ฯ เพื่อความเป็นสิริมงคล จากนั้นมีการร่วมทอดกฐินสามัคคี ปลูกป่าพะยูง เพื่อถวายเป็นพระราชกุศลแด่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถในรัชกาลที่ 9 และรวมสมทบทุนจัดซื้อที่ดินปลูกป่าไม้พะยูง เป็นการคืนผืนป่าให้แผ่นดิน
เมื่อเสร็จพิธีมหากุศลภายในโบสถ์แล้ว โตโน่และพวกเรา มุ่งหน้าสู่พื้นที่การปลูกป่าบนเนื้อที่กว่า 20 ไร่ พร้อมด้วยพระเทพนรินทร์ชินรังษี ท่านได้บอกกับทางทีมสุดฯว่า “ตั้งใจจะให้พื้นที่ตรงนี้เป็นเขตป่าพุทธอุทยานเฉลิมพระเกียรติ เพื่อดำเนินรอยตามที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ เคยตั้งพระราชปณิธานไว้ว่า ‘ถ้าพระเจ้าอยู่หัวเป็นน้ำฉันจะเป็นป่า’ โดยป่าที่ปลูกนี้เป็นการปลูกป่าแบบผสมผสาน ตามหลักของในหลวงรัชกาลที่ 9 คือปลูกไม้พะยูง และปลูกต้นกล้วยแทรกลงไป เพื่อให้น้ำในหยวกกล้วยไหลลงสู่ดินด้านล่าง เป็นการให้น้ำแบบธรรมชาติคือ “การปลูกป่าโดยไม่ต้องปลูก” นี่คือหลักปรัชญา ที่ปล่อยให้ธรรมชาติบริหารจัดการระบบนิเวศกันเอง เราทิ้งป่านั้นไว้ 5 ปี ไม่ต้องไปทำอะไรเเลย แต่ป่าเจริญเติบโตเป็นป่าสมบูรณ์โดยไม่ต้องปลูกต่อสักต้นเดียว”
หลังจากฟ้าครึ้มให้ใจตุ๊มๆ ต่อมๆ อยู่เมื่อครู่ ตอนนี้ฟ้าก็เปิดขึ้นอีกครั้ง หนุ่มโตโน่จัดแจงเลือกต้นกล้าออกมาอย่างคล่องแคล่ว เดินตะลุยฝุ่นฝ่าดงหญ้าเข้าไปในพื้นที่ เพื่อลงต้นกล้าในหลุมที่ขุดเตรียมไว้ จัดแจงปักลงไปพร้อมกลบดินอย่างรวดเร็ว ในระหว่างนั้นกลุ่มพี่น้องชาวบ้านในพื้นที่อีกหลายสิบชีวิต ก็ช่วยกันปลูกเรียงตามแนวที่ทำเอาไว้เช่นกัน สีหน้าท่าทางทุกคนยิ้มแย้มเป็นมิตร บรรยากาศการทำงานอิ่มบุญ และอิ่มใจจนทำให้เรารู้สึกว่า เอ๊ะ ! จริงๆแดดก็ไม่ได้ร้อนเท่าที่คิดนะ
หลังจากผ่านไปหลายชั่วโมง ภารกิจของทุกคนก็เสร็จสิ้น พี่น้องหลายคน วิ่งมาขอเซลฟี่กับคนหล่อฯ เป็นที่ระลึก ก่อนที่โตโน่จะหันมาคุยกับเรา
“ส่วนหนึ่งที่ทำให้ผมอยากเป็นคนที่ดีขึ้น หรือเวลาท้อ คนที่ทำให้ผมมีแรงสู้ต่อ และเชื่อมั่นว่าเรากำลังทำในสิ่งที่ถูกต้องอยู่ ก็คือ ในหลวง รัชกาลที่ 9
ทุกครั้งที่ผมได้ทำภารกิจนี้ ผมจะมีความสุขมาก นอกจากได้ทำดี ยังเหมือนได้มาเจอญาติผู้ใหญ่ด้วย ผมทำมา 2 ปีแล้ว ทุกครั้งพี่น้อง คุณตาคุณยาย ท่านก็มาอวยพรเรา มาขอบคุณที่เรามาช่วยสร้างตรงนี้ ให้เป็นแหล่งธรรมชาติไม่แห้งแล้ง ต้องขอบคุณคุณแม่ที่แนะนำให้ผมมาเจอกับท่านเจ้าอาวาสวัด พระอาจารย์ท่านก็บอกว่า มีโครงการปลูกป่าไม้พะยูงนะ ผมก็เอาเงินที่ทำกิจกรรมร่วมกับแฟนคลับมาสมทบทุนช่วยซื้อที่ 300 ไร่ และปลูกไปแล้วประมาณ 30,000 ต้น พื้นที่นี้บางจุดเป็นป่าเสื่อมโทรม หรือปลูกพวกไร่เลื่อนลอยมาก่อน ชาวบ้านและผู้มีจิตศรัทธาก็ร่วมแรงร่วมใจกันซื้อคืนกลับมาแล้วก็มอบให้กับวัด ผมว่ามันเป็นเรื่องดี เหมือนเราได้มอบชีวิตคืนให้กับแผ่นดินไทย วันหนึ่งต้นกล้าที่เราปลูกในวันนี้จะกลายเป็นป่าของทุกๆคนไม่ใช่ของคนใดคนหนึ่งครับ”
ป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง พอกิน พออยู่ พอใช้ พอร่มเย็น
“…การปลูกป่า ถ้าจะให้ราษฎรมีประโยชน์ให้เขาอยู่ได้ ให้ใช้วิธีปลูกไม้ 3 อย่าง แต่มีประโยชน์ 4 อย่าง คือ ไม้ใช้สอย ไม้กิน ไม้เศรษฐกิจ โดยปลูกรองรับการชลประทาน ปลูกรับซับน้ำ และปลูกอุดช่วงไหล่ตามร่องห้วย โดยรับน้ำฝนอย่างเดียว ประโยชน์ที่สี่คือ ได้ระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ…” พระราชดำรัสของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เกี่ยวกับป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง ที่ได้พระราชทาน ณ โรงแรมริมคำ จังหวัดเชียงใหม่ เมื่อวันที่ 7 มกราคม 2523
หลักการปลูกป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง เป็นแนวคิดการผสมผสานการอนุรักษ์ ดิน น้ำ และการฟื้นฟูทรัพยากรป่าไม้ ควบคู่กับความต้องการด้านเศรษฐกิจ ด้วยการจำแนกป่า 3 อย่าง ดังนี้ 1. ป่าไม้ใช้สอย คือ ไม้โตเร็ว สำหรับใช้ในครัวเรือน เช่น สะเดา ไม้ไผ่ 2. ป่าไม้กินได้ คือ ไม้ผล เช่น มะม่วง และผักกินใบต่างๆ และ 3. ป่าไม้เศรษฐกิจ คือ ไม้ที่ปลูกไว้ขาย หรือไม้เศรษฐกิจ เช่น ไม้สัก ไม้พะยูง
ส่วนประโยชน์ 4 อย่าง จำแนกประโยชน์แต่ละอย่างออกเป็น
1. ป่าไม้ใช้สอย นำมาสร้างบ้าน ทำเล้าเป็ด เล้าไก่ ด้ามจอบเสียม ทำหัตถกรรม หรือกระทั่งใช้เป็นเชื้อเพลิง (ฟืน) ในการหุงต้ม
2. ป่าไม้กินได้ นำมาเป็นอาหาร ทั้งพืชกินใบ กินผล กินหัว และเป็นยาสมุนไพร
3. ป่าไม้เศรษฐกิจ เป็นแหล่งรายได้ของครัวเรือน เป็นพืชที่สามารถนำมาจำหน่ายได้ ซึ่งควรปลูกพืชหลากหลายชนิดเพื่อลดความเสี่ยงเรื่องราคาตกต่ำและไม่แน่นอน
4. ประโยชน์ในการช่วยอนุรักษ์ดินและน้ำ การปลูกพืชที่หลากหลายอย่างเป็นระบบ จะช่วยสร้างสมดุลของระบบนิเวศในสวน ช่วยปกป้องผิวดินให้ชุ่มชื้น ดูดซับน้ำฝน และค่อยๆ ปลดปล่อยความชื้อสู่สวนเกษตรกรรม
Text & Photo: sudsapda
เรื่องอื่นๆ ที่น่าสนใจ
คนหล่อขอทำดี ต่อ-สกาย ขอเป็นชาวนาหนึ่งวัน
คริส-สิงโต คนหล่อขอทำดีปี10 กับวิถีชุมชน-ป่า-น้ำ จังหวัดน่าน
ฌอห์ณ จินดาโชติ กับภารกิจคนหล่อขอทำดี ที่มูลนิธิเพื่อนช้าง
The post โตโน่ ภาคิน กับภารกิจปลูกป่าตามศาสตร์พระราชา appeared first on SUDSAPDA.COM.